Nabeschouwing Onderzoekersdag 2024


Ieder jaar organiseert het LZV samen met het Nederlands Veteraneninstituut een onderzoekersdag. Op deze dag worden kennis en ideeën uitgewisseld. Het biedt onderzoekers ook een platform om zorginnovaties te delen en elkaar te inspireren. Dit jaar was het thema: De complexiteit van suïcidaliteit en parallel daaraan van onderzoek en preventie. 

Geleerde lessen

Lessen van de experts

Wat hebben we geleerd van de experts dr. Derek de Beurs en prof. Jos de Keijser.

  1. De drivers van suïcidale ideaties en gedrag verschillen tussen veteranen en andere bevolkingsgroepen.
  2. Focus op risicofactoren, beschermende factoren en op positieve uitkomstmaten (wat houdt mensen gezond).
  3. Onderzoek kan zich richten op:
    a. De totale populatie van Nederlandse Veteranen
    b. Veteranen met suïcidale gedachten en pogingen. Wees als onderzoeker bewust dat deze groep klein is en je methode daarbij moet aansluiten.
  4. In de Verenigde Staten is heel veel bekend over veteranen suïcide onderzoek. Dat is erg informatief bij het nadenken over onderzoek. Wees je er wel van bewust dat de context in de VS anders is dan die in Nederland.
  5. Werk vanuit bestaande modellen om het beter te begrijpen
Het is onze missie om nieuwsgierig te blijven

Pieter Hakvoort

Voorzitter LZV

Wetenswaardigheden

  • Suïcide hangt samen met transitievraagstukken, identiteitsveranderingen, traumatische ervaringen, morele aspecten (waaronder schuld en zelfhaat), gebruiksgemak van geweld, nabijheid van middelen voor suïcide, Stigma, Taboe, Miskenning, Relatiestatus, zien van geweld, bestand zijn tegen pijn, toegang hebben tot middelen voor plegen suïcide, impulsiviteit, vervreemding, onbegrepen voelen, traumatische ervaringen, gevoel een last te zijn, gevoel alleen te zijn.
  • In de VS zijn de afgelopen 20 jaar 30.000 militairen gestorven door suïcide en 7.057 militairen door gevechtshandelingen.
  • Bij een natuurlijk overlijden ontwikkelt 10% van de nabestaanden chronische complexe rouw klachten
  • Na suïcide ontwikkelt 20-30% van de nabestaanden chronische complexe rouw klachten.
  • Bij de MGGZ hebben ze 113-bankjes om gedachten aan zelfdoding bespreekbaar te maken door middel van gesprek met anderen en QR-codes.
  • Bij nabestaanden na suïcides die na 1 jaar complexe rouw klachten rapporteren is de kans op spontaan herstel heel klein.
  • 25% van alle hulpverleners die een cliënt suïcide meemaken, ervaren psychische problemen die aanhouden tot minstens een jaar na de suïcide.
Wanneer het plaatsvindt vragen we ons allemaal af: hoe had dit kunnen worden voorkomen?

Martin Elands

Manager Expertisecentrum NLVi

Adviezen

  1. Stimuleer onderzoek naar de drijfveren van suïcidale gedachten en gedragingen bij veteranen. Focus daarbij op monitoring van beschermende en risicofactoren in de totale veteranenpopulatie. Ga uit van een doelgroep-specifieke aanpak.
  2. Zet ook in op kwalitatieve N=1-studies rondom suïcidepogingen. Om suïcides beter te begrijpen, inclusief onderzoek naar mogelijke tipping points. Dergelijke studies kunnen ook helpen bij omstanders monitoren (nabestaanden, hulpverleners, collega’s) en ondersteunen omstanders.
  3. Help hulpverleners suïcide bespreekbaar te maken, zonder dat ze direct gaan behandelen. Help ze meer inzicht te krijgen in de onderliggende redenen achter suïcidale gedachten en gedragingen.
  4. Ga na hoe organisaties kunnen helpen suïcide bespreekbaar te maken en te voorkomen, zonder met hun handelingen nevenschade te creëren (door mensen te isoleren of stigmatiseren). Hoe creëren organisaties een setting waarin suïcide bespreekbaar is en geen taboe vormt?
  5. Heb oog voor de omstanders, nabestaanden, collega’s en hulpverleners.
  6. Wees alert op complexe rouwproblematiek bij omstanders na suïcide.
  7. Hoe kunnen we de bestaande kennis benutten? We hebben veel materiaal dat aansluit bij thema’s rondom de ontwikkeling van suïcidale gedachten en gedragingen. Heranalyseer bestaand werk over morele verwondingen, stigma en taboe, transitieovergangen en veteranenidentiteit vanuit een suïcide-perspectief.

De Wetenschapscarrousel

Onderzoekers presenteerden de nieuwste wetenschappelijke inzichten, waaronder bewijs voor de effectiviteit van dialectische gedragstherapie (DGT) door Kathleen Thomaes, en 3MDR door Mirjam Mink-Nijdam bij veteranen met PTSS. Er was aandacht voor de rol van GV door Carmen Schuhmann bij moral injury. Mariëlle de Goede nam ons mee in de ontwikkeling van een klinisch interview bij moral injury.

Wilt u meer informatie over de Onderzoekersdag? Neem dan contact op met drs. Joris Haagen.
Stuur e-mail